*Trong thời đại mà chuyển đổi số đang định hình lại mọi khía cạnh của thương mại toàn cầu, có một hệ thống dường như vẫn đứng yên — đó là hệ thống thanh toán quốc tế truyền thống. Những “đường ray” như SWIFT, dù đã phục vụ hàng thập kỷ, nay đang bộc lộ những điểm yếu cố hữu: tốc độ chậm, chi phí cao và không hoạt động 24/7.

Giữa bối cảnh đó, hai khái niệm mới xuất hiện như những lời hứa hẹn cho tương lai: Stablecoin và Tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC - Central Bank Digital Currency). Nhiều người nghĩ rằng chúng là đối thủ, nhưng thực tế, chúng lại là hai mảnh ghép hoàn hảo, có thể song hành để định hình nên một hệ sinh thái tài chính hiện đại — nơi dòng tiền vận hành nhanh, minh bạch và hợp pháp. * Bài viết này sẽ giúp bạn giải mã vai trò của từng loại tiền, mối liên hệ giữa chúng và lý do vì sao sự kết hợp này lại có ý nghĩa đặc biệt đối với doanh nghiệp Việt Nam trong hành trình hội nhập toàn cầu.*

Giải mã Stablecoin và CBDC: Chúng là ai?

Để dễ hiểu, chúng ta sẽ không dùng các định nghĩa hàn lâm, mà dùng các phép loại suy đơn giản tập trung vào mục đích sử dụng.

Stablecoin có thể được xem như “tiền tệ kỹ thuật số” — phiên bản USD số do các tổ chức tư nhân phát hành, hoạt động trên các blockchain công khai như Ethereum hay Solana. Chúng được thiết kế để phục vụ các giao dịch xuyên biên giới với tốc độ gần như tức thì, chi phí thấp và hoạt động không ngừng nghỉ. Trong thế giới thanh toán toàn cầu, Stablecoin chính là “chiếc xe đua F1” – nhanh, mạnh và linh hoạt.

Ngược lại, CBDC là “tiền mặt kỹ thuật số” do Ngân hàng Trung ương phát hành, có giá trị 1:1 với tiền giấy và vận hành trên mạng lưới riêng, được kiểm soát chặt chẽ bởi nhà nước. Mục tiêu của CBDC không phải để cạnh tranh, mà để hiện đại hóa hệ thống thanh toán nội địa và mở rộng khả năng tiếp cận tài chính cho toàn dân. Nếu Stablecoin là chiếc xe đua tốc độ, thì CBDC là chiếc xe tải nội đô — bền bỉ, ổn định và đáng tin cậy.

Stablecoin và CBDC: Cạnh tranh hay Bổ trợ?

Bạn không thể mang một chiếc F1 ra đường phố hằng ngày, và cũng không thể dùng một chiếc xe tải nội đô để tranh tài trong đường đua quốc tế. Mỗi loại có một sứ mệnh riêng.

Xét trên phương diện kỹ thuật, Stablecoin được thiết kế cho các giao dịch quốc tế — ví dụ khi một merchant Việt Nam cần nhận thanh toán từ đối tác ở châu Âu hoặc chi trả cho nhà cung cấp ở Singapore. Trong khi đó, CBDC lại thích hợp cho các giao dịch nội địa như trả lương nhân viên hay thanh toán cho nhà cung cấp trong nước.

Điều quan trọng không nằm ở việc chọn bên nào, mà là làm thế nào để hai hệ thống này có thể “nói chuyện” với nhau — để dòng tiền có thể luân chuyển liền mạch giữa quốc tế và nội địa.

Bài toán "Tính tương tác" (Interoperability) then chốt

Hãy tưởng tượng một ngày, chiếc xe đua F1 (Stablecoin) cần chuyển hàng cho chiếc xe tải nội đô (CBDC). Vấn đề là chúng chạy trên hai con đường khác nhau — một bên là xa lộ công cộng (public blockchain), bên kia là mạng lưới riêng (private network). Làm thế nào để dòng tiền di chuyển trơn tru, hợp pháp và an toàn giữa hai hệ thống ấy?

Đó chính là bài toán “interoperability” — tính tương tác giữa các nền tảng tài chính kỹ thuật số. Đây không chỉ là thử thách về mặt kỹ thuật, mà còn là thách thức về khung pháp lý, an ninh và quản trị.

Lộ trình kiến tạo “Cây cầu” giữa hai thế giới tại Việt Nam

Việt Nam đang từng bước xây dựng nền tảng để kết nối hai hệ sinh thái Stablecoin và CBDC — một lộ trình có thể xem như “ba bước đi chiến lược” nhằm chuẩn bị cho tương lai thanh toán toàn diện.

Bước đầu tiên là xây dựng khung pháp lý cho tài sản số. Chính phủ đang dần công nhận tài sản số là một loại tài sản hợp pháp, với định hướng rõ ràng trong Luật Công nghiệp công nghệ số 2025 và Nghị quyết 05. Đây là bước đệm quan trọng để trong tương lai các dòng tiền Stablecoin có thể “chảy” vào Việt Nam một cách minh bạch và được pháp luật bảo vệ.

Song song đó, Ngân hàng Nhà nước đang triển khai cơ chế Open API theo mô hình sandbox — một “đường cao tốc thanh toán” đồng bộ, cho phép các doanh nghiệp kết nối với ngân hàng qua giao diện lập trình ứng dụng mở (dựa trên nghị định 94). Khi hệ thống này hoàn thiện, các giao dịch nội địa sẽ trở nên nhanh hơn, an toàn hơn và tiết kiệm chi phí hơn bao giờ hết.

Chính phủ Việt Nam đã giao cho Viettel và Mobiphone nghiên cứu và triển khai Đồng tiền kỹ thuật số Quốc gia (CBDC) nhằm thúc đẩy tài chính toàn diện. Với sự kết nối của khung pháp lý vững chắc, hạ tầng Open API hiện đại cùng với việc nghiên cứu CBDC, Việt Nam sẽ xây dựng một hệ sinh thái thanh toán bền vững và tiên tiến.

Khi Stablecoin và CBDC “bắt tay” – Lợi ích cho doanh nghiệp Việt

Hãy hình dung một kịch bản giả định trong tương lai gần. Lúc 8 giờ sáng, đối tác của bạn tại Mỹ chuyển 10.000 USDC. Chỉ một phút sau, khoản tiền này đi qua một “cổng thanh toán quốc tế được cấp phép” tại Việt Nam. Và đến phút thứ hai, 10.000 USDC ấy được tự động chuyển đổi sang e-VND và cập nhật ngay trong tài khoản ngân hàng của bạn thông qua hạ tầng Open API.

Tất cả chỉ diễn ra trong hai phút. Giao dịch quốc tế hoàn tất tức thì, đảm bảo tuân thủ pháp lý, chi phí tối thiểu và tính minh bạch tuyệt đối. Đó chính là viễn cảnh của tương lai thanh toán mà Việt Nam đang hướng tới — nơi dòng tiền toàn cầu và nội địa được kết nối bằng công nghệ và pháp lý đồng bộ.

FinTech – “Người kết nối” của hai thế giới

Giữa những bước chuyển mình ấy, các công ty FinTech được cấp phép sẽ đóng vai trò “người kết nối”, là cầu nối giữa Stablecoin (toàn cầu, công khai) và CBDC (nội địa, kiểm soát) một khi được triển khai.

Họ là những người “phiên dịch” ngôn ngữ của hai hệ thống, giúp các giao dịch B2B, kiều hối hay thương mại điện tử xuyên biên giới được thực hiện chỉ trong vài phút, thay vì phải chờ đợi hàng ngày. Toàn bộ dòng tiền đều minh bạch, hợp pháp và có thể truy xuất, mở ra cơ hội mở rộng kinh doanh toàn cầu cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Đón đầu Kỷ nguyên Thanh toán Mới

Stablecoin và CBDC không phải là hai thái cực đối lập. Chúng là hai mảnh ghép không thể tách rời trong tương lai của thanh toán số.

Với Việt Nam, một quốc gia đang hội nhập mạnh mẽ, chìa khóa nằm ở việc xây dựng “cây cầu” vững chắc để kết nối hai thế giới này. Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đang thể hiện sự chủ động rõ ràng trong hành trình đó — từ pháp lý, công nghệ cho đến thí điểm vận hành.

Đối với doanh nghiệp, câu hỏi không còn là “chọn Stablecoin hay CBDC”, mà là “chọn đối tác FinTech nào đủ năng lực, công nghệ và pháp lý để hỗ trợ bạn vận hành trơn tru trên cả hai hệ thống”.

Tương lai của thanh toán đang đến gần hơn bao giờ hết. Bạn đã sẵn sàng đón đầu kỷ nguyên ấy và tối ưu hóa dòng tiền toàn cầu của mình chưa?

Khuyến cáo: Bài viết này thể hiện quan điểm và phân tích mang tính chất tham khảo, không cấu thành lời tư vấn đầu tư hay lời mời chào. Tài sản mã hóa và Stablecoin hiện chưa được pháp luật Việt Nam công nhận là phương tiện thanh toán hợp pháp. Mọi hoạt động của FinFan hoàn toàn tuân thủ giấy phép do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cấp.