5 Bài Học Cho Các Startup Trong Các Giai Đoạn Gọi Vốn Sau Khi Gojek Rút Khỏi Thị Trường Việt Nam

Gần đây, một startup kỳ lân nổi tiếng từ Indonesia trong lĩnh vực gọi xe công nghệ, được định giá gần 40 tỷ USD, là Gojek, đã chính thức thông báo rằng họ sẽ rút khỏi thị trường Việt Nam vào ngày 16/9 tới đây.

Việc Gojek rút khỏi thị trường Việt Nam là một sự kiện quan trọng mang lại nhiều bài học quý giá cho các startup, đặc biệt là những startup đang trong các giai đoạn gọi vốn khác nhau. Là một trong những người chơi lớn nhất trong lĩnh vực gọi xe và logistics ở Đông Nam Á, việc Gojek rút lui đóng vai trò như một lời cảnh tỉnh cho các công ty đang có tham vọng mở rộng ra các thị trường mới.

Dưới đây là 5 bài học chính từ kinh nghiệm của Gojek và cách chúng áp dụng cho các startup đang tìm kiếm thành công lâu dài:

Thích Ứng Với Thị Trường Địa Phương Là Rất Quan Trọng

Thành công của Gojek tại Indonesia không tự động mang lại thành công tại Việt Nam. Mặc dù Gojek đã xây dựng được một vị thế vững chắc tại thị trường quê nhà, công ty đã gặp khó khăn trong việc hoàn toàn thích ứng với nhu cầu và sở thích cụ thể của người tiêu dùng Việt Nam. Ví dụ, tại Việt Nam, Grab đã xây dựng được một chỗ đứng vững chắc, và chiến lược của Gojek không mang lại sự khác biệt đủ lớn để thu hút khách hàng địa phương.

Bài học cho các startup: Dù mở rộng trong khu vực hay ra thị trường quốc tế, nghiên cứu sâu sắc và thích ứng là rất quan trọng. Điều này bao gồm hiểu rõ các động lực của thị trường địa phương, hành vi khách hàng và môi trường pháp lý. Các startup cần điều chỉnh dịch vụ và chiến lược marketing của họ để phù hợp với văn hóa địa phương thay vì áp dụng một cách tiếp cận chung cho tất cả.

Tăng Trưởng Bền Vững Thay Vì Tập Trung Vào Thị Phần

Một chiến lược phổ biến của các startup tăng trưởng nhanh là chi mạnh tay để chiếm lĩnh thị phần một cách nhanh chóng. Gojek đã đi theo mô hình này bằng cách đầu tư mạnh vào các chương trình khuyến mãi, giảm giá và các chiến dịch marketing mạnh mẽ. Tuy nhiên, cách tiếp cận "blitzscaling" này có thể dẫn đến căng thẳng tài chính dài hạn nếu không được quản lý cẩn thận. Nếu không đạt được hiệu quả vận hành hoặc sự trung thành của khách hàng đủ lớn, việc chi tiêu lớn có thể làm cạn kiệt nguồn lực trước khi doanh nghiệp có thể tự đứng vững.

Thay vì chỉ tập trung vào việc tiêu tốn vốn để thu hút người dùng, các startup nên phát triển một chiến lược cân bằng ưu tiên cho sự tăng trưởng bền vững. Điều này bao gồm việc xây dựng mối quan hệ khách hàng lâu dài, cải thiện hiệu quả vận hành và đảm bảo công ty có thể duy trì lợi nhuận khi nguồn vốn ban đầu cạn kiệt.

Một ví dụ điển hình là ứng dụng gọi xe Xanh SM, một startup của Việt Nam được hỗ trợ bởi Vin Group, ra đời sau Gojek. Xanh SM đã rút ra những sai lầm quan trọng của Gojek và tạo ra các gói hội viên độc đáo cho khách hàng, vừa giải quyết vấn đề trung thành vừa cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng với những ưu đãi phù hợp với hành vi gọi xe của họ.

Lợi ích thứ hai khi triển khai các chương trình như Xanh SM là startup có thể hiểu sâu hơn về hành vi người dùng, từ đó cung cấp thêm các dịch vụ mới. Ví dụ, Xanh SM đang chuẩn bị ra mắt dịch vụ cho thuê xe cá nhân hóa, phù hợp với từng khách hàng cụ thể.

Các Mối Quan Hệ Hợp Tác Chiến Lược Rất Quan Trọng

Gojek có thể đã hưởng lợi từ việc hợp tác mạnh mẽ hơn với các đối tác địa phương để nâng cao sự hiện diện của họ tại thị trường. Việc hợp tác với các đối tác chủ chốt trong hệ sinh thái địa phương — như các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán, mạng lưới giao hàng, hoặc các công ty công nghệ địa phương — có thể đã giúp Gojek khai thác cơ sở hạ tầng hiện có và thu hút thị phần hiệu quả hơn.

Tại các thị trường nước ngoài, việc hợp tác với các công ty địa phương là rất quan trọng. Các hợp tác chiến lược có thể cung cấp quyền tiếp cận các nguồn lực, mạng lưới và thông tin quan trọng, giúp các startup mở rộng nhanh chóng và điều hướng thị trường địa phương hiệu quả hơn.

Quay trở lại câu chuyện của Xanh SM, việc hợp tác với một gã khổng lồ địa phương như VinFast đã mang lại nhiều lợi ích to lớn trong giai đoạn đầu khi công ty công nghệ này còn chưa được nhiều người biết đến và gặp khó khăn trong việc mở rộng mạng lưới tài xế.

Về phía VinFast, sự phát triển của Xanh SM cũng tạo ra nhu cầu lớn về xe điện tại thị trường nội địa. Sự hợp tác này còn phù hợp với xu hướng sống xanh và bảo vệ môi trường của giới trẻ Việt Nam hiện nay.

Hiệu Quả Vận Hành Là Yếu Tố Quan Trọng

Trong các thị trường cạnh tranh cao như Việt Nam, nơi các đối thủ như Grab thống trị, hiệu quả vận hành trở thành yếu tố quan trọng cho thành công. Gojek gặp khó khăn trong việc tối ưu hóa chi phí trong khi vẫn duy trì mức dịch vụ cạnh tranh. Việc vận hành kém hiệu quả có thể làm giảm lợi nhuận, khiến cho việc duy trì hoạt động kinh doanh trở nên khó khăn ngay cả khi có nguồn vốn đáng kể.

Bài học cho các startup: Các startup phải liên tục làm việc để tối ưu hóa hoạt động của họ, đặc biệt là trong các thị trường cạnh tranh. Điều này bao gồm tối ưu hóa chuỗi cung ứng, giảm chi phí vận hành và đầu tư vào công nghệ nâng cao hiệu quả. Về lâu dài, chỉ những công ty có thể cân bằng giữa tăng trưởng và hiệu quả mới có thể phát triển bền vững.

Linh Hoạt Trong Việc Phản Ứng Với Thay Đổi Của Thị Trường

Thị trường Việt Nam, cũng như nhiều thị trường khác, luôn thay đổi nhanh chóng do các yếu tố kinh tế, quy định và cạnh tranh. Việc Gojek không phản ứng kịp thời với những thay đổi này đã hạn chế khả năng cạnh tranh của họ. Các startup, đặc biệt là những startup đang trong giai đoạn gọi vốn, cần có khả năng linh hoạt và thay đổi khi cần thiết — dù là do đối thủ mới xuất hiện, thay đổi sở thích khách hàng hay thách thức từ quy định pháp luật.

Bài học cho các startup: Sự linh hoạt và quyết định nhanh chóng là rất cần thiết trong bất kỳ thị trường nào. Các startup nên thường xuyên đánh giá tình hình thị trường và sẵn sàng điều chỉnh chiến lược của mình khi đối mặt với những thách thức hoặc cơ hội mới. Một công ty được chuẩn bị tốt có thể phản ứng nhanh chóng, biến các mối đe dọa tiềm tàng thành lợi thế.

Kết Luận: Chỉ Có Nguồn Vốn Là Chưa Đủ

Mặc dù Gojek có nguồn tài chính lớn, việc họ rút khỏi Việt Nam cho thấy rằng vốn không phải là yếu tố duy nhất quyết định thành công. Các startup cần kết hợp giữa nguồn lực tài chính với kiến thức thị trường địa phương, các mối quan hệ hợp tác chiến lược, sự xuất sắc trong vận hành và cách tiếp cận linh hoạt với động lực thị trường. Những bài học từ kinh nghiệm của Gojek tại Việt Nam là lời nhắc nhở rằng các startup trong giai đoạn gọi vốn không chỉ nên tập trung vào việc huy động vốn mà còn cần xây dựng một chiến lược phát triển bền vững, linh hoạt và phù hợp với thị trường cụ thể.

Bằng cách áp dụng những bài học này, các startup có thể định vị mình tốt hơn để phát triển trong các thị trường cạnh tranh và tránh những cạm bẫy có thể dẫn đến sự thất bại sớm.

Về FinFan

FinFan là một công ty dịch vụ tài chính nhúng xuyên biên giới tập trung vào giải pháp phân phối hàng loạt, thu gom quỹ, xử lý thẻ, IBAN và APMs kỹ thuật số, có thể cung cấp đầu vào và tích hợp giá trị cho và trên cùng một nền tảng. FinFan đã tích hợp với hầu hết các MTOs, PSPs, switch và nền tảng fintech nổi tiếng thế giới như Money Gram, Thunes, Qiwi, Remitly, World Remit, Bancore, PaySend, Terrapay, Ria Money Transfer (Euronet), Dlocal, Ripple, TripleA, FoMo Pay, Wings, v.v.

Để biết thêm thông tin, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua:

🌐 https://finfan.io

📞 (+84) 2866 85 3317

✉ support@finfan.vn

LinkedIn: FinFan